ایمنی وسایل گازسوز

ایمنی وسایل گازسوز

 الف) شوفاژ (سيستم حرارت مركزي)

در بين وسايل حرارتي، سيستم حرارت مركزي به دليل اتكا بر معيار صرفه‌جويي در انرژي و كاهش آلودگي هوا برتري دارد. در اين سيستم روي فرآيند توليد گرما كنترل وجود دارد و گرما بدون ايجاد مزاحمت براي مصرف كننده شرايط مناسب وراحتي به وجود مي‌آورد.

 ۱- در مدارسي كه از شوفاژ استفاده مي‌شود حتي‌الامكان رادياتورها در بريدگي‌هاي داخل ديوار كار گذاشته شود و در غيراين صورت مجهز به حفاظ باشد.

 ۲- سرويس به موقع شوفاژ در آغاز فصل سرما داراي اهميت زيادي بوده و لازم است توسط متخصص تأسيسات انجام گيرد.

 ۳-  استفاده و كاربردهاي ديگر از موتورخانه ممنوع مي‌باشد به عنوان مثال: انبار و نگهداري كاغذ و اقلامي كه آتش زا هستند.

ب) بخاري‌هاي گازسوز

۱- اين نوع بخاري قطعاً بايد در مدارسي مورد استفاده قرار گيرد كه از لوله‌كشي گاز شهري بهره‌مند مي‌باشند.

۲- بخاري‌هاي گاز سوز بايد از نوع استاندارد باشد و در لوله‌كشي و نصب آن نكات ايمني رعايت شود.

۳- نصب هر گونه لوله گاز در محل رفت و آمد دانش‌آموزان و يا جاهايي كه به صورت ميله بارفيكس در هوا عبور داده شده است ممنوع است.

۴-   لوله‌‌اي كه در داخل كلاس به صورت روكار نصب مي‌گردد، بايد با بست محكم گردد.

۵- كليه بخاري‌هاي گازي بايد داراي دودكش مستقل بوده و تا پشت بام ادامه داشته و مجهز به كلاهك باشد. هر بخاري گازسوزي كه داراي سيستم دودكش است بايد همراه با كلاهك تعديل جريان كوره‌ها، كلاهك H شكل نيز كارگذارده شود. كلاهك‌هايي كه همراه با دستگاه دودكش دار ساخته شده و يا به شكل پيوسته با آن ارسال شده‌اند بايد همان‌طوري كه سازنده دستگاه مشخص كرده است بدون تغيير در آن كار گذاشته شود.

۶- كليه بخاري‌ها بايد داراي دودكش فلزي بوده و به وسيله پيچ و رولپلاك به زمين ثابت گردد.

   استفاده از بخاري‌هاي ديواري با شعله مستقيم و بخاري‌هاي فاقد دودكش در مدارس ممنوع است.

۷-   دستورالعمل روشن و خاموش كردن بخاري به طور واضح روي بخاري نصب شود، در اين دستورالعمل تأكيد شود فاصله بين خاموش شدن و روشن كردن مجدد بايد حداقل ۵ دقيقه باشد.

۸- استفاده از انواع بخاري‌هاي گازسوز به وسيله سيلندر و همچنين اجاق و روشنايي پيك نيك به منظور ايجاد گرما و روشنايي در كلاس و آموزشگاه اكيداً ممنوع مي‌باشد.

۹- تغيير و جا به جايي هر وسيله گازسوز تحت نظارت مؤسسات مورد تأييد شركت ملي گاز مجاز مي‌باشد.

۱۰- در پايان فصل زمستان بخاري‌ها بايد به دقت تميز شده و براي استفاده بعد در جاي مناسبي نگهداري گردند.

۱۱- بررسي و كنترل دودكش، شيرقطع كن، روشن و يا خاموش بودن بخاري‌ها توسط خدمتگزار آموزشگاه روزانه قبل از ورود و بعد از خروج دانش‌آموزان الزامي است.

۱۲- گرماي حاصل از سوخت بخاري‌ها حدود ۱۸ الي ۲۱ درجه سانتيگراد و درجه رطوبت كلاس نبايد كمتر از ۳۰ درصد باشد زيرا استنشاق هواي كاملاً خشك و دودآلود براي تنفس زيان‌آور و نامطبوع است.

۱۳- به توصيه‌ها و دستورالعمل‌هاي شركت ملي گاز و سازمان آتش‌نشاني بايد توجه و عمل شود.

۱۴- در صورت استفاده از بخاري حتي‌الامكان بايد اطراف آن با حفاظ فلزي مناسب و مطمئن پوشانيده شود تا دانش‌آموزان به بخاري دسترسي نداشته باشند و نتوانند سوخت آن را كم يا زياد نمايند.

۱۵- از اخذ انشعابات فرعي از شبكه لوله كشي گاز احتراز شود . زيرا از هر شير گاز تنها يك وسيله گازسوز با استفاده از شلنگ مخصوص مجهز به بست مناسب و حداكثر طول ۵/۱ متر مي‌تواند تغذيه كند.

۱۶- مدارهاي تغذيه كننده وسايل گازسوز توسط افراد آگاه به مسايل ايمني (داراي مجوز رسمي از شركت ملي گاز) از لحاظ اطمينان و عدم نشتي گاز مورد آزمايش دوره‌‌اي قرار گيرد.

توجه: توصيه‌هاي ايمني هنگام نشت گاز

۱- فوراً شير اصلي گاز را ببنديد و از دست زدن به كليد برق و هر وسيله برقي كه ايجاد جرقه نمايد جداً خوداري نماييد.

۲- دانش‌آموزان را با نظم و ترتيب از محل آلوده به گاز خارج كنيد و در و پنجره‌هاي كلاس‌ها را با استفاده از دستمال خيس شده باز نماييد (جهت جلوگيري از جرقه حاصل از الكتريسته ساكن).

۳- چنانچه كنتور برق در فضاي آلوده به گاز قرار نداشته باشد برق را از فيوز برق اصلي قطع كنيد.

۴- در صورت مشاهده هر گونه اشكال در سيستم بخاري‌هاي گازسوز بايد در اسرع وقت پست امداد گازرساني در جريان قرار گيرد.

ج) بخارهاي نفت سوز

۱- بخاري‌هاي نفت سوز بايد از انواع جديد و با پوشش محافظ كوره بوده و استفاده از بخاري‌هاي بدون محافظ ممنوع است.

۲- از بخاري‌هاي نفت سوز داراي شير تنظيم (كاربراتور) استفاده شود.

۳- بخاري در مكان مناسب و با توجه به وسعت كلاس نصب گردد، به طوري كه فاصله بخاري تا – دانش‌آموزان كمتر از ۲۵/۱ متر نباشد تا از ايجاد خطرات ناشي از آتش سوزي، سوختگي و مسموميت با گازهاي حاصل از سوخت بخاري جلوگيري گردد.

۴- دودكش بخاري در صورت امكان مستقيم بوده و لوله‌ها و زانوهاي متعددي نداشته باشد.

۵- محل اتصال لوله بخاري به دودكش اصلي صاف و بدون درز باشد تا عمل مكش هوا به آساني انجام گيرد.

۶- لازم است انتهاي هر دودكش يا لوله تهويه به كلاهك مجهز گردد و اين كلاهك بايد به نحوي ساخته شود كه از ورود باد و ايجاد جريان معكوس هوا در لوله و نيز داخل شدن باران و برف و پرندگان جلوگيري شود. (كلاهك‌هاي H شكل)

۷-   لوله‌هاي دودكش بايد تميز و بدون كربن‌هاي نسوخته و آزاد كه به شكل دوده به جدار داخلي لوله مي‌چسبد، باشد لذا قبل از نصب بخاري بايد از بازبودن مسير دودكش اطمينان حاصل گردد.

۸- دستورالعمل روشن و خاموش كردن و روشن كردن مجدد بايد حداقل ۵ دقيقه باشد.

۹- استفاده از وسايلي نظير علاء الدين و بخاري‌هاي بدون حفاظ و تويست جهت تأمين گرما غيرمجاز است.

۱۰-  بخاري‌هاي نفتي بايد همه ساله قبل از نصب و استفاده سرويس گردد.

۱۱- نگهداري سوخت بخاري‌هاي نفت سوز در داخل ساختمان ممنوع است و حداكثر سوخت مصرفي نگهداري شده در فضاي باز مدرسه ۲۲۰ ليتر مي‌باشد و در صورت نياز بيشتر بايد مخزن سوخت يا در زمين دفن و يا كاملاً با مصالح ساختماني دوربندي و مجزا گردد.

۱۲- بندهاي ۱۳،۱۲ و ۱۴ (ب) در مورد استفاده از بخاري‌هاي نفت سوز نيز لازم‌الاجرا است.

د) ايمني در تأسيسات الكتريكي

 ۱- سيستم برق محل، بازنگري و ضوابط ايمني در اجزاي شبكه برق اعم از كابل كشي، فيوزها، كليدها، پريزها، روشنايي‌ها و جعبه‌هاي تقسيم دقيقاً رعايت گردد.

۲- سيم كشي‌هاي محل اعم از روكار و توكار بايد در داخل لوله‌هاي مخصوص سيم‌كشي يا با استفاده از كابل‌هاي مقاوم انجام شود.

۳- درسيم كشي با استفاده از لوله براي انشعابات خمها، زانوها، سه و چهار راه‌ها و… بايد از وسايل و متعلقات استاندارد و مخصوص هر لوله استفاده شود، جعبه‌هاي زير كليد و پريز و ديگر متعلقات مشابه در سيم كشي‌هاي توكار بايد با نوع لوله‌كشي و كليد و پريزهاي مورد استفاده همگوني داشته باشد.

۴- تابلو‌هاي دست ساز و غيراستاندارد مدرسه بايد جمع آوري و به جاي آن از تابلوهاي استاندارد استفاده شود.

۵- فيوزهاي برق بايستي متناسب با آمپر مصرفي و از نوع اتوماتيك حساس انتخاب و نصب شود.استفاده از فيوزهاي تقويت شده اكيداً ممنوع است.

۶  –  اتصال دو سر سيم‌ها و مفصل بندي‌ها بايد با استفاده از ترمينال‌هاي پيچي انجام شود و در صورت استفاده از سيم‌هاي افشان بايد ابتدا با لحيم كاري يكپارچه و پس از آن با استفاده از ترمينال مخصوص به هم متصل شوند.

  ۷ – روشنايي‌هاي محل بايد داراي قاب و حفاظ ايمني مناسب باشند.

۸-  كليدها، پريزها و جعبه‌هاي تقسيم مدرسه بايد به درپوش مناسب و مقاوم مجهز شود و اتصالات مربوطه كاملاً عايق بندي شود.

۹-  كليد و پريزهاي معيوب مدرسه تعويض و از نوع استاندارد آن استفاده شود.

۱۰-سيمهاي نامناسب و پراكنده محل جمع‌آوري و به جاي آن از كابل‌هاي مناسب و مقاوم استفاده شود.

۱۱- هر يك از دستگاه‌ها و ادوات برقي بايد داراي پريز برق مستقل به خود باشد و از اخذ انشعابات متعدد از يك پريز جداً خودداري شود.

۱۲- از اخذ انشعابات فرعي براي مصارف متفرقه و پراكندگي در شبكه برق خودداري شود.

۱۳- استفاده از سيم‌ها و كابل‌هاي مخصوص زيرگچي در تمامي قسمت‌ها فقط به طول ۵/۱ (يك و نيم) متر از محل انشعاب تا مصرف كننده مجاز است.

۱۴- برق مدرسه به هنگام پايان كار روزانه يا عدم كاركرد و ايام تعطيل از تابلو اصلي قطع گردد.

۱۵- از عبور دادن سيم برق از فضاي موجود بين سقف شيرواني و سقف اصلي جداً خودداري شود.

۱۶- موتورخانه و آبدارخانه و آشپزخانه و كليه سالن‌ها به هواكش مناسب مجهز گردد.

۱۷- روشنايي‌هاي التهابي پرمصرف مدرسه جمع‌آوري و براي تأمين نور محيط ترجيحاً از روشنايي‌هاي فلورسنت استفاده شود.

۱۸- پيچيدن سيم‌ها به دور هم براي ايجاد اتصال الكتريكي و عايق بندي محل اتصال با نوار چسب الكتريكي ممنوع است.

هـ) تدابير ايمني و پيشگيري از آتش سوزي (كلي)

۱- از عبور دادن سيم برق و لوله بخاري از قسمت‌هاي چوبي ساختمان خودداري نماييد.

۲- در محل‌هاي نگهداري سوخت و مواد قابل اشتعال (نظير كاغذ و …) ، ايمني مخزن سوخت و شبكه برق به دقت توسط متخصصين مربوطه كنترل شود.

۳-  نصب كپسول‌هاي آتش‌نشاني در مدارس و آموزش لازم در مورد به كارگيري آنها به خدمه، كاركنان مدارس و همچنين دانش‌آموزان ضروري است.

۴- بازرسي و شارژ كپسول‌هاي اطفاي حريق در فواصل زماني معين (هر ساله) توسط شركت‌هاي معتبر داراي مجوز از آتش‌نشاني ضروري است.

۵- استفاده از سيستم تهويه مناسب در انبارها و محل نگهداري هر گونه مواد قابل اشتعال ضروري است.

۶- جهت انجام تهويه طبيعي در كلاس هنگام زنگ تفريح پنجره‌ها را بايد باز گذاشت.